Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Spuścizna prof. Witolda Taszyckiego w Archiwum UJ

W roku 2015 do zbiorów Archiwum UJ trafiła spuścizna wybitnego językoznawcy, prof. Witolda Taszyckiego. Stało się tak na mocy testamentu jego jedynej córki, dr Marii Dobrosławy Taszyckiej (1934–2015).

Maria Taszycka ukończyła historię sztuki (1951–1955) i obroniła doktorat (1969) na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracowała jako kustosz i wieloletni kierownik Działu Tkanin w Muzeum Narodowym w Krakowie. Była wybitną znawczynią dawnych polskich tkanin, autorką wystaw i katalogów oraz rozpraw ze swej dziedziny, w tym opracowania „Polskie pasy kontuszowe” (1985). Nosiła się ona z zamiarem samodzielnego uporządkowania zbiorów po Ojcu, ale nie zdołała tego wykonać z powodu złego stanu zdrowia i trudnych warunków materialnych. Po śmierci ofiarodawczyni Joanna Kowalska, kustosz Muzeum Narodowego w Krakowie, wraz z mężem dr hab. Markiem Danielem Kowalskim z Instytutu Historii UJ dokonali wstępnej selekcji materiałów, które składowane były w gabinecie prof. Taszyckiego, a następnie w listopadzie 2015 r. przekazali je do Archiwum UJ.

Spuścizna obejmuje dokumenty osobiste i rodzinne, korespondencję, medale, doktorat honoris causa W. Taszyckiego i dyplom doktorski M. Taszyckiej, rękopisy i maszynopisy prac naukowych i referatów, wypisy, fotokopie i materiały warsztatowe związane z działalnością w ramach UJ, PAU, PAN i Komisji Ustalania Nazw Miejscowości.

Witold Taszycki (1898–1979) jest uznawany za jednego z najwybitniejszych historyków języka polskiego, zwłaszcza w zakresie onomastyki i dialektologii. Był studentem polonistyki i slawistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego (1917–1921), uczniem prof. Jana Łosia. Tu następnie uzyskał doktorat (1922) i habilitację (1925). W latach 1922–1928 był asystentem w Katedrze Filologii Słowiańskiej UJ, następnie pracował na uniwersytetach w Wilnie i Lwowie, gdzie przetrwał okupację sowiecką i niemiecką. W 1945 r. powrócił na Uniwersytet Jagielloński. Kierował Katedrą Onomastyki Słowiańskiej, następnie katedrą Filologii Staropolskiej i wreszcie Zespołową Katedrą Języka Polskiego. W latach 1951–1954 pełnił godność dziekana Wydziału Filologicznego. W 1968 r. przeszedł na emeryturę. Dla rozwoju swej dyscypliny przysłużył się jako wykładowca i mistrz licznego grona językoznawców, założyciel Pracowni Onomastycznej w ramach PAU, a następnie PAN (przekształcona w 1974 r. w Zakład Onomastyki Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN) oraz współtwórca i pierwszy redaktor naukowy czasopisma „Onomastica". Po wojnie kierował Komisją Ustalania Nazw Miejscowości w Urzędzie Rady Ministrów wykonując zwłaszcza ogromną pracę przy (re)polonizacji nazewnictwa Śląska i Mazur. Jego najwybitniejsze dzieła to rozprawa habilitacyjna „Najdawniejsze polskie imiona osobowe” (1925), „Słowiańskie nazwy miejscowe. Ustalenie podziału” (1946) oraz monumentalny „Słownik staropolskich nazw osobowych”, t. 1–7 (1965–1977). Był też autorem podręczników ortografii polskiej i wydawcą najstarszych zabytków języka polskiego.