W październiku 1894 r. trzy osoby – Jadwiga Sikorska, Stanisława Dowgiałło i Janina Kosmowska – zostały przyjęte w charakterze hospitantek na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego. „Panie te, legitymujące się praktyką aptekarską i dyplomem pomocnika aptekarskiego, uznano za wystarczająco przygotowane do kształcenia się na krakowskiej uczelni”. Były to pierwsze kobiety, które miały prawo słuchania wykładów w murach UJ.

Jednak czy oby na pewno wymienione wyżej panie były pierwszymi, którym dano – choćby namiastkę – praw przysługujących mężczyznom jeżeli chodzi o studiowanie – pomijając legendarna Nawojkę? Pewnym wyjątkiem są akuszerki, które miały możliwość doskonalenia się w zawodzie, jednak bez jakiegokolwiek prawa bycia słuchaczami uniwersytetu. Już w roku szkolnym 1788/89 Marianna Bienkiewiczowa oraz Marianna Borucka rozpoczęły „studia” z zakresu położnictwa. Łącznie w okresie Szkoły Głównej Koronnej (1780-1795) na zajęcia uczęszczało 28 pań. Warto wspomnieć o siostrach Filipinie i Konstancji Studzińskich, które jednak, dopuszczone do egzaminów, 28 VIII 1824 r. zostały aptekarkami przysięgłymi, a nie magistrami farmacji. Dnia 18 X 1880 r. Ludmiła Kummersbergowa (Ludwika Kumerer von Kummersberg) wniosła podanie na Wydział Lekarski UJ, w którym podaje, że hospitowała wykłady na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu we Lwowie (przedmioty z zakresu nauk przyrodniczych) w roku akademickim 1879/80 sem. II. W związku z powyższym, chciałaby na Wydziale Lekarskim UJ, uczęszczać na wykłady z zoologii, mineralogii, anatomii i fizjologii „i brać udział w ćwiczeniach sekcyjnych na zwłokach ludzkich”. Grono Profesorów Wydziału Lekarskiego 29 X 1880 r. zgodziło sie jedynie, aby Ludmiła Kummersbergowa mogła hospitować w półroczu letnim wykłady profesorów: Ludwika Teichmana, Piotrowskiego, Altha i Nowickiego. Po zakończeniu semestru roku szkolnego 1880/81 jej podanie o immatrykulację i w konsekwencji dopuszczenie do egzaminów ścisłych zostało kategorycznie odrzucone.

Od końca XIX wieku i w początku XX Uniwersytet Jagielloński powoli otwierał się na studia kobiet. Przełomowym czasem były lata Wielkiej Wojny. Od 1919 r. panie mogły studiować nie tylko na Wydziałach Lekarskim i Filozoficznym ale także na fakultecie prawniczym. Oczywiście miały prawo starać się o doktorat.

Anna Peraus urodziła się 9 VII 1915 r. w Krakowie. Ukończyła w 1933 r. Państwowe Gimnazjum Żeńskie i przez cztery lata  studiowała farmację w UJ uzyskując 25 VI 1937 r. stopień magistra farmacji. Dnia 10 II 1938 r. złożyła ona podanie o dopuszczenie do egzaminów ścisłych celem uzyskania doktoratu. Dziekan Wydziału Filozoficznego przekazał to pismo dyrektorowi Oddziału Farmaceutycznego. Tadeusz Estreicher odpisał, iż – zgodnie z ustawą – nie minęły jeszcze dwa lata od uzyskania magisterium i nie może się przychylić do tej prośby. Ustawa wprawdzie dopuszczała odstępstwo od tej zasady, ale tylko w wyjątkowych wypadkach, a takowych profesor nie dostrzegł. Dnia 9 II 1939 r. Anna Peraus-Pilecka wniosła drugie podanie. Za przedmiot główny egzaminów wybrała zoologię i parazytologię dla farmaceutów, a za przedmiot poboczny farmakologię. Podstawą dopuszczenia do rygorozów była samodzielnie napisana rozprawa Spostrzeżenia nad przeciwniczym oddziaływaniem hormonów jajnika (druk: „Ginekologia Polska”, 1936, t. XV, z. 9-10). Badania prowadziła w Zakładzie Biologiczno-Embriologicznym prof. Emila Godlewskiego przy wskazówkach prof. Stanisława Skowrona. Rada Wydziałowa wyznaczyła profesorów Michała Siedleckiego i Stanisława Skowrona referentami pracy. Uznali oni przedstawioną rozprawę – ten pierwszy za dobrą, a drugi uczony za bardzo dobrą – za wystarczająca podstawę dopuszczenia do rygorozum. Odbyło się ono 30 V 1939 r. Pod przewodnictwem dziekana Władysława Konopczyńskiego egzaminowali profesorowie Michał Siedlecki, Stanisław Skowron i Janusz Supniewski (foto nr 1). Po udzieleniu przez kandydatkę odpowiedzi na pytania i po wyjściu jej z sali, komisja uznała jednomyślnie uznać rygorozum za złożone z wynikiem dobrym. Uroczysta promocja miała miejsce w Auli Collegium Novum pod przewodnictwem prorektora Tadeusza Dziurzyńskiego i w obecności dziekana Władysława Konopczyńskiego. Aktu promocji dokonał Tadeusz Estreicher (foto nr 2).