Kartki z Dziejów Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Projekt Archiwum UJ.
Koordynatorzy projektu
dr hab. Maciej Zdanek
dr hab. Przemysław M. Żukowski
Projekt Archiwum UJ.
dr hab. Maciej Zdanek
dr hab. Przemysław M. Żukowski
Dzisiaj, 19 listopada 2017 r., obchodzimy dokładnie 201. urodziny Uniwersytetu w Warszawie. Legitymiści twierdzą, iż nadal nosi on imię Józefa Piłsudskiego.
Idąc dalej drogą prawa trzeba skonstatować, iż drugim rektorem ponownie polskiego od 1915 r. Uniwersytetu w Warszawie był Antoni Paweł Kostanecki, który formalnie był profesorem na katedrze zwyczajnej ekonomii politycznej Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nominację Najwyższym Postanowieniem jeszcze cesarza Franciszka Józefa I otrzymał 12 sierpnia 1916 r. Został niemal od razu urlopowany od pełnienia obowiązków profesorskich w Krakowie, celem organizowania Uniwersytetu w Warszawie. Z katedry w UJ zrezygnował 31 III (15 V) 1919 r.
Antoni Kostanecki (ur. 9 I 1866 r., zm. 4 I 1941 r.), po uzyskaniu matury w gimnazjum w Poznaniu w 1884 r. podjął studia w Uniwersytecie w Berlinie, gdzie w 1889 r. na podstawie rozprawy: Der öffentliche Kredit im Mittelalter (Berlin bdw) uzyskał doktorat filozofii w zakresie ekonomi. Od 1 X 1901 r. do 28 II (30 IV) 1910 r. był profesorem zwyczajnym ekonomii i skarbowości w Uniwersytecie we Fryburgu (Szwajcaria), a następnie objął katedrę ekonomii politycznej, socjologii i statystyki w Szkole Politechnicznej we Lwowie, z której to uzyskał nominację do Krakowa, w którym – jak zaznaczono – nie podjął nawet wykładów. W Warszawie początkowo jako wykładowca ekonomii, a następnie profesor zwyczajny ekonomii politycznej pracował do 31 VIII 1935 r., kiedy to przeniesiony został w stan spoczynku. Dnia 25 XI 1935 r. został profesorem honorowym Uniwersytetu Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
Niemal cała rodzina Kostaneckich poświęciła nauce. Jeden brat Jan (1861-1942) tylko został jako zarządca majątku rodzinnego. Najstarszy Stanisław (ur. 16 IV 1860 r., zm. 15 XI 1910 r.) z wykształcenia był chemikiem, po studiach uniwersyteckich w Berlinie i doktoracie w 1889 r. w Bazylei był profesorem w Uniwersytecie w Berlinie. Kolejny z braci to Kazimierz Telesfor Kostanecki (ur. 25 XII 1863 r., zm. 11 I 1940 r.) W 1890 r. został wypromowany na doktora medycyny i chirurgii Uniwersytetu w Berlinie, a juz z dniem 1 X 1892 r. objął jako profesor nadzwyczajny katedrę anatomii porównawczej Wydziału Lekarskiego UJ. Po dwóch latach już, bo z dniem 1 X 1894 r., katedra została uzwyczajniona. Dwukrotnie był dziekanem Wydziału Lekarskiego (w latach 1897/98 i 1906/07), ale przede wszystkim rektorem UJ w ciężkich czasach Wielkiej Wojny (1913/14-1915/16). Zgodnie z ówczesnymi rozwiązaniami prawnymi ustępujący rektor zostawał prorektorem w następnym roku akademickim. Tak tez było w przypadku Kazimierza Kostaneckiego, który urząd ten pełnił w roku akademickim 1916/17. Zachowały się listy, czy oficjalna korespondencja pomiędzy władzami Uniwersytetów: Jagiellońskiego w Krakowie i Warszawskiego, na których pojawiają się nazwiska i podpisy obu profesorów Kostaneckich. Jednego jako prorektora UJ, a drugiego Rectora Magnificusa w Warszawie. O żadnym nepotyzmie nie było tutaj mowy.
Krótko, gdyż zginął tragicznie wraz z matką w wypadku lotniczym pod Piasecznem, docentem – zatwierdzenie habilitacji nosi datę 30 VI 1937 r. – ekonomii politycznej UJ był syn Kazimierza, Jan Kostanecki (ur. 7 II 1902 r., zm. 11 XII 1937 r.)
Autor: dr Przemysław Żukowski.