Kartki z Dziejów Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Projekt Archiwum UJ.
Koordynatorzy projektu
dr hab. Maciej Zdanek
dr hab. Przemysław M. Żukowski
Projekt Archiwum UJ.
dr hab. Maciej Zdanek
dr hab. Przemysław M. Żukowski
Dnia 24 grudnia, w Wigilię Bożego Narodzenia 1473 r. zmarł profesor teologii Jan Kanty – patron naszego Uniwersytetu.
Niech nikt nie myśli, że wiadomość o zmarłym nie jest odpowiednia na czas Świąt Bożego Narodzenia. Wszak śmierć świętego to radosny moment jego narodzin dla nieba.
Jan pochodził z Kęt, stąd jego przydomek Kanty. Urodził się w 1390 r. W 1413 r. rozpoczął studia na Wydziale Sztuk Wyzwolonych Uniwersytetu Krakowskiego, w 1418 r. uzyskał stopień magistra sztuk. Następnie wyjechał do Miechowa, gdzie uczył w szkole parafialnej prowadzonej przez tamtejszy klasztor bożogrobców. W 1429 r. wrócił do Krakowa na uniwersytet, został kolegiatem w Kolegium Większym i wykładał na Wydziale Sztuk Wyzwolonych. Równocześnie rozpoczął studia teologiczne. W 1443 r. uzyskał doktorat z teologii. Pielgrzymował do Rzymu i Ziemi Świętej. Zasłynął głęboką pokorą, pobożnością i dobrocią. Zmarł w opinii świętości i pochowany został w kościele św. Anny. Od razu po śmierci otoczył go kult. Zaczęto spisywać cuda, mnożyły się legendy, a profesorowie krakowscy tworzyli liczne kazania i żywoty swojego współbrata z XV w.
Dzięki staraniom Uniwersytetu Krakowskiego została w 1660 r. przeprowadzona beatyfikacja, a w 1767 r. kanonizacja. Piękna bulla kanonizacyjna wystawiona przez papieża Klemensa XIII jest przechowywana w Oddziale Rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej. Izbę Jana Kantego w Collegium Maius zamieniono na kaplicę. Warto do niej zajrzeć przez przeszkloną ścianę od strony sieni, aby podziwiać ołtarz, baldachim z XVIII w. używany podczas procesji, a zwłaszcza elementy starszego nagrobka Jana Kantego z XVI i XVII w. Pamiątek po Janie Kantym ma zresztą Uniwersytet wiele, w tym jego rękopisy. Wielkim czcicielem świętego profesora był Karol Wojtyła. Jako papież Jan Paweł II podczas wizyty na uczelni w 1983 r. modlił się w kaplicy w Collegium Maius, a w 1997 r. przy konfesji w kolegiacie św. Anny podczas pamiętnego spotkania z przedstawicielami środowisk akademickich.
Autor: dr Maciej Zdanek.